Miarą wartości zespołu nie są wyniki, ale wsparcie jakiego udzielają sobie zawodnicy. Bo prawdziwa siła jest w grupie! To ona daje nam poczucie przynależności, bezpieczeństwa i kształtuje nasze życie i charakter. Dlatego warto do niej należeć. Potwierdzeniem tego są słowa psychologów sportu.

Ludzka potrzeba

Bycie w grupie jest trudne, ale zarazem piękne. Zaczynamy od rodziny, potem od klasy w szkole, kółek zainteresowań i grup znajomych. Należymy do grup pracowniczych, społecznych czy sportowych, które mają wspólne misje i cele. Nie zawsze czujemy się w nich komfortowo i opuszczamy dane grupy, jednak jesteśmy istotami stadnymi i w większości będziemy czuć potrzebę przynależności do nich.

Dlaczego tak się dzieje? Dlaczego większość z nas woli np. jeździć na rowerze w grupie niż samemu? Bo to okazja do spotkań z bliskimi i życzliwymi nam ludźmi, którzy dają nam poczucie bezpieczeństwa, przynależności i akceptacji. Bycie “jednym z nas” i bycie częścią większej całości pozwala pozbyć się uczucia izolacji, samotności i niskiego poczucia własnej wartości.

Już sama przynależność do grupy zaspakaja przynajmniej trzy z pięciu potrzeb wymienianych w piramidzie Abrahama Maslowa czyli piramidzie ludzkich potrzeb.  A tymi potrzebami są kolejno:

1. Potrzeba fizjologiczna.
2. Potrzeba bezpieczeństwa.
3. Potrzeba przynależności.
4. Potrzeba uznania.
5. Potrzeba samorealizacji.

W moim przypadku to aż cztery potrzeby, w tym również potrzeba samorealizacji czyli “ciągłego rozwoju osobistego i doskonalenia samego siebie i otaczającego świata”. A jak jest u Ciebie, drogi czytelniku?

Wspólny cel

Jak mówi psycholog sportu Joanna Kubicka-Jakuczun (Yolobike Sypniewski MTB), każdej grupie przyświeca jakiś cel. W przypadku grup kolarskich będzie to wspólna jazda na rowerze, uprawianie sportu, a w przypadku drużyn kolarskich dodatkowo rywalizacja i wyniki. Ale oczywiście są przy tym inne gratyfikacje.

 

Jako psycholog sportu obserwuję przede wszystkim dużą wspólnotowość i wzajemne wsparcie. To w grupie powstają przyjaźnie, a może nawet relacje romantyczne, bo jak wynika z badań – im bardziej ludzie są do siebie podobni, tym będą się bardziej lubić, a nawet kochać. Wspólna pasja łączy!

W grupie bike pasjonatów można zauważyć osoby, które były dotąd nieśmiałe, ale przebywanie na ustawkach kolarskich czy jazda dla drużyny rowerowej sprawiły, że stali się podziwiani i akceptowani.

Sport w ogóle sam w sobie ma element profilaktyki zdrowia psychicznego. Poprzez pokonywanie kolejnych elementów treningu można doświadczyć jednocześnie pokonywania własnych granic lub wciągnąć się w wir zdrowej rywalizacji.

W grupie pojawiają się role, w które wchodzą uczestnicy.

To jest naturalne kiedy obserwuje się narodziny lidera formalnego i nieformalnego, osoby wspierające, szarą eminencję czy grupowego wesołka. Każda z pojawiających się ról ma sens i znaczenie.

Rola lidera

To miejsce szczególne w grupie. Pełni je osoba, która odpowiada za jej funkcjonowanie. Jeżeli takiej nie ma…. to trudno mówić o istnieniu grupy. W przypadku kolarstwa liderem grupy może być np. najlepszy zawodnik drużyny albo osoba ogarniająca całokształt działalności grupy czyli np. kapitan drużyny.

Bycie liderem to odpowiedzialna rola. Dobry lider powinien:

• budzić zaufanie
• być autorytetem dla innych
• rozmawiać z ludźmi
• być zdecydowany
• umieć przewidzieć możliwą reakcję grupy na zaistniałe sytuacje
• być pozytywnie nastawiony i zarażać optymizmem.

Lider powinien też wiedzieć, że grupa powstaje etapami, zmienia się dynamicznie, dojrzewa i że – prędzej czy później – pojawią się w niej konflikty.

Konflikty

Tam gdzie ludzie – tam i konflikty. Jest to stały i naturalny element struktury grupowej. Jest on wręcz konieczny do wzrostu grupy, ponieważ pokazuje prawdziwe oblicza jej członków oraz ich motywację do przynależności do danej grupy. I jak powiedział mi kiedyś jeden z zawodników: “Przekonasz się kto ma YOLO w sercu, a kto nie”.

Kryzysy są nieuniknione, rozstania również. Wszystko zależy od osobistych korzyści osób odchodzących z grupy, celów jakie mają i potrzeb. Ale po trudnym momencie pojawią się w grupie kolejne etapy jak jedność, wspólna praca i przeżywanie emocji. Joanna Kubicka-Jakuczun (Yolobike Sypniewski MTB):

Konflikty często dotyczą hierarchii, sposobu organizowania grupy czy też zaangażowania się w jej aktywności. Sedno konfliktu w rezultacie nie jest czymś złym, ponieważ pozwala często dotrzeć do źródła problemu. Dzięki rozwiązywaniu konfliktów zacieśnia się więzi grupowe.

W fazie stroszenia piórek zazwyczaj wszyscy członkowie grupy są dla siebie mili i pokazują się z jak najlepszej strony. Po czym następuje faza konfliktu, gdzie członkowie grupy pokazują swoje mocne strony, mówią o własnych oczekiwaniach, upierają się przy swoim stanowisku. Wtedy tworzy się struktura nieformalna.

Dopiero, gdy grupa upora się z fazą drugą, przechodzi w fazę trzecią, czyli w fazę współpracy. Jest to najbardziej efektywna i przyjemna faza rozwoju grupy. Grupa może zostać w tej fazie rozwojowej, albo przejść w kolejną, czyli w fazę rozpadu.

Samotność

Nie wszyscy kolarze chcą należeć do konkretnej grupy i przynależeć do drużyny. Mówimy wtedy o samotnych jeźdźcach. Co sądzi o tym psycholog sportu?

Warto tutaj odnieść się żartobliwie do psychologii terroryzmu. Występuje tam termin “lonely wolf” czyli samotny wilk. To ktoś, kto nie chce realizować celów organizacji, a raczej tylko swoje. To osoba, która chce być niezależna, chce mieć poczucie indywidualności i odrębności. Często ma też własną ideologię.

Ilu zawodników, tyle indywidualnych pomysłów i powodów do jazdy. Jednak czasami samotny wilk potrzebuje ludzi podobnych do siebie. I wtedy okazuje się, że nagle pojawia się w grupie.

Jedność

Bycie częścią grupy daje moc! Na przykładzie uczestników naszych ustawek Yoloride i drużyny Yolobike Sypniewski MTB mogę napisać, że najważniejsze to mieć wspólny cel będący wyznacznikiem wszystkiego. W tym przypadku jest to rozwijanie wspólnej pasji jaką jest jazda na rowerze i czerpanie z tego ogromnej radości i satysfakcji.

 

Jeśli dojdzie do tego opiekuńczy i charyzmatyczny lider oraz zespół pozytywnych zachowań takich jak szacunek dla każdego członka drużyny, bez hejtu i trollowania, zauważanie swoich potrzeb, lojalność i szczerość wobec grupy, a także docenianie siebie nawzajem to sukces wydaje się gwarantowany.

Chyba mi się udało. I już wiem, że warto otaczać się ludźmi, którzy wierzą, że moje marzenia mogą stać się wspólnymi marzeniami.